+12 °С
Ямғыр
Антитеррор
Бөтә яңылыҡтар
Сихәт
3 Февраль 2020, 13:09

«Үтер», – тиеп ҡарамағыҙ

«Ҡан күп юғалтыуҙан һуштан яҙыр хәлгә еткән 45 йәшлек бер ҡатынды ашығыс операцияға алыуым һаман хәтерҙә. Ҡан ағыуға аналыҡ тышсаһында үҫкән полиптар килтереүе билдәле булды. Сире хаҡында белһә лә, үтер әле, тип сабыр итеп, шундай көнгә төшкән, – тип әсенеп һөйләй юғары категориялы акушер-гинеколог, Башҡортостандың һаулыҡ һаҡлау алдынғыһы, «Ҡатын-ҡыҙ һәм ир-ат һаулығы» клиникаһы табибы Рәүфә Йәнтилина. – Аҙналар буйына ҡанһырауға иғтибар итмәҫкә тырышып йөрөүсе гүзәл заттар бигерәк тә ауыл ерендә байтаҡ». Ғүмерен ҡатын-ҡыҙ сәләмәтлеген һаҡлауға арнаған Рәүфә Йәнмырҙа ҡыҙы йыш осраусы был сирҙең ни сәбәпле барлыҡҡа килеүе, уны асыҡлау, дауалау алымдары һәм ҡул һелтәп ҡарағанда ниндәй өҙлөгөүҙәргә килтереүе тураһында бәйән итә.

Сир нимәнән ғибәрәт?
Ырыуҙан ҡалырҙан алда йәки унан һуңғы осорҙа байтаҡ ҡатын-ҡыҙҙың аналыҡ туҡымаһында үҙгә­рештәр барлыҡҡа килә һәм яман булмаған шештәр килеп сыға. Аналыҡ тышсаһы полибын йышыраҡ осраҡлы рәүештә, ультратауыш тикшереүе үткәндә асыҡлайҙар. Был сир күберәк 40 йәште уҙған ханым­дарҙа осрай, ләкин йәш ҡатындарҙа һәм ҡыҙҙарҙа ла булыуы ихтимал.
Аналыҡтың лайлалы тышсаһында ҡатланып, унда яман булмаған шеш барлыҡҡа килеүе полип тип атала. Диаметры 5-10 миллиметрға, ҡайһы берҙә 10 сантиметрға тиклем етеүе мөмкин. Полиптың берәү генә, шулай уҡ күмәк булыуы ихтимал. Улар, ҡағиҙә булараҡ, әкренләп арта. Сир шештең ҙурлығы менән түгел, ракҡа әйләнеү ихтималлығы менән ҡурҡыныс.
Нилектән барлыҡҡа килә?
Бәпес тапҡанда, аборт яһат­ҡанда, диагностика һәм операция ваҡытында туҡымаларҙың зарарланыуы ялҡынһыныуға, унан шешкә килтереүе мөмкин.
Сир йөклөлөк мәлендә, күремдән ҡалғанда һәм эндокрин система ҡаҡшағанда гормондар эшмә­кәрлеге боҙолоу арҡаһында тыуыуы ихтимал. Аналыҡ тышсаһында ҡатлам үҫеүенә эстрогендарҙың күпләп етештерелеүе һәм прогес­терондың кәмеүе лә йоғонто яһай.
Аналыҡ эсенә, түл биҙҙәренә енси юл менән күсеүсе зыянлы бактерияларҙың инеүе арҡаһында ла полип хасил булыуы бар.
Һимереү, юғары ҡан баҫымы, нәҫелдән был сиргә әүәҫлек – былар барыһы ла ауырып китеү ҡурҡы­нысын арттыра.
Ауырға ҡалыуҙан һаҡлаусы спиралде оҙаҡ ваҡыт тотоу, иммунитет ҡаҡшауы, депрессия, организмдың эстрогендар күплегенән арына алмауы, аденомиоз, фибромиома һәм башҡа сәбәптәр ҙә сир ҡалҡыуға этәргес булыусан.
Ауырыу ҡайһы яҡлап ҡурҡыныс?
Ваҡытында асыҡланмаған, дауа­ланмаған полиптар етди өҙлөгөү­ҙәргә килтерә. Мәҫәлән, был сиргә дусар булыусыларҙың ҡан юғалтыу арҡаһында башы әйләнә, улар һуштан яҙа, аҙ ҡанлылыҡтан яфалана. Ялҡынһыныу көсәйеүе, эндометриоз, аденомиоз кеүек сирҙәр барлыҡҡа килеүе мөмкин. Ауырға ҡалыу һәм бәпес табыу мөмкинлеге кәмей. Полип туҡымалары тар­ҡалып, үлеүе үҙе үк ҙур хәүеф уята. Ә яман шешкә әйләнә икән, һаулыҡ, ғүмер ҡурҡыныс аҫтында ҡала.
Асыҡлау юлдары
Хафалы билдәләр тойоу менән шунда уҡ табипҡа мөрәжәғәт итергә кәрәк. Бөгөн был ауырыуҙы һис ауырлыҡһыҙ асыҡлап, уңышлы дауалайҙар. Ультратауыш тикшереүе ярҙамында шеш бармы-юҡмы икәнен, уның ҙурлығын билдә­ләйҙәр. Ҡайһы бер осраҡта аналыҡ эсенә махсус шыйыҡса индереп, рентген төшөрәләр. Шулай уҡ гистероскопия алымы, гистология тик­шереүе лә киң ҡулланыла.
Дауалау алымы ниндәй?
Полип ҙур булмаһа, киң тарал­маһа һәм әсә артабан бәпес табырға ниәтләһә, дарыуҙар менән дауа­лайҙар. Ҡатын-ҡыҙ 40 йәштән уҙған һәм күп ҡан юғалтыуҙан яфалана икән, хирургик ысул ҡулланыла: шештәрҙе башлыса гистероскопия, лазер ярҙамында алып ташлайҙар.
Бигерәк тә ырыуҙан ҡалыр алдынан һәм унан һуң полиптарҙың яман шешкә әйләнеү ҡурҡынысы ҙур булыуын иҫтә тоторға кәрәк. Полиптары булған йәш ҡатындар һимереүҙән, шәкәр сиренән интек­кәндә, был хәүеф уларға ла янай. Полип ракҡа әүерелгән осраҡтарҙы әленән-әле асыҡлайбыҙ, уның аҙмаған осорҙа беленеүе тулыһынса һауығыуға оло өмөт уята.
Полип диагнозы ҡуйылһа, һис оҙаҡ һуҙырға ярамай. Ике күрем циклы дауамында күҙәтелгәндән һуң уны хирургик юл менән алырға тәҡдим ителә. Операциянан һуң табип һәр ҡатын-ҡыҙға шәхсән гормондар менән дауалау билдәләй.
Тағы бер мөһим кәңәшем: организмда гормондар нисбәтен тикшереп торорға кәрәк. Шулай уҡ ярты йылға бер тапҡыр күремдең 5-8-се көндәрендә кесе оса ағзаларына ультратауыш тикшереүе үткәреү мотлаҡ.
Читайте нас: