Ырымдарға ышанаһығыҙмы?

Ырым, юрауҙарҙы бала саҡтан ишетеп, белеп үҫкәс, барыбер иғтибар итмәй булдыра алмайһың. Әйбер онотолоп кире ингәндә көҙгөгә ҡарап ҡуяһыңмы, бысаҡ йөҙө менән ятҡанын күреп тиҙ генә әйләндерә һалаһыңмы, тоҙ түгелгәндә шикләнәһеңме – көнкүрештә ҡанға һеңгән. Әсәйемдең үҙенең генә ырымдары була торғайны. Шул шул еңгәңә былтыр ҡаҙ биргәйнем, ҡул арты ауыр булды, быйыл уңманы. Ҡыҙыл эңерҙә йоҡларға ярамай, башың ауыртыр, һыуға барыу, иҙән һепереү тыйыла, әгәр бик кәрәк булғанда “сысҡан туйына әҙерләнәм” тип әйтергә кәрәк, ендәрҙе алдаштырырға, төндә һыу түгергә ярамай һәм башҡалар.

Йәшәй торғас, был тыйыуҙарҙың бик урынлы икәнен аңланым. Фәндә әле билдәле булмаған күренештәрҙе нисектер аңлап, һынап, ошо тыйыуҙарҙы тәрбиә рәүешендә өйрәткәндәр икән. Ислам дине буйынса ла ҡатын-ҡыҙҙың бик нескә, наҙлы зат икәнен белеп, ир-ат күҙенән генә түгел, ен һуғылыу, күҙ тейеү бар тип беҙ әлегә белмәгән, ябай күҙ, кеше ҡолағы ишетмәгән көстәрҙән һаҡланыу сараһы тип башына яулыҡ ябынып, аяҡ-ҡулдарын йәшереп йөрөүҙе фарыз иткәндәр.
Борон-борондан халҡыбыҙ көнкүреште йәмләп йәшәй белгән, күңелен йылы тулҡынға көйләп, яҡшылыҡ, яҡтылыҡ өмөт иткән, бәләкәй генә һөйөнөскә шатлана, ҡайғы-хәсрәтте тиҙерәк һәм еңелерәк үткәреп ебәреү сараларын ҡулланған. Ырым-юрауҙар, тыйыуҙар – үҙҙәре бер йәшәйеш фәлсәфәһе. Иҫкелек ҡалдығы тип уларҙан бөтөнләй баш тартырға ярамай, балаларға ла ҡандарына һөңдереп үҫтерергә, онотолоп барғандарын иҫкә төшөрөргә, тергеҙергә, төпкө мәғәнәһенә төшөнөргә тырышырға кәрәк.
Кешене үҙ-үҙенә ышаныс йөрөтә, онотолоп ҡалған әйберен алырға инеп көҙгөгә ҡарай икән, тимәк, яурындары төҙәйә, йөҙөндә йылмайыу ҡабына – шунан нисек инде уның юлы уңмаһын?

Дуҫтар, ә һеҙ ниндәй ырымдарға ышанаһығыҙ?

Автор:Гөлназ Ҡотоева

Читайте нас: