+12 °С
Ямғыр

Бөтә яңылыҡтар

Әҙәби балҡыш

23 Октябрь 2020, 15:20

«Беҙҙән һуң да йылы донъя, Яҡтылыҡ ҡалһын...»

Гөлфиә ЮНЫСОВА,Башҡортостандың халыҡ шағиры Гөлфиә Аҙнағол ҡыҙы Юнысова-Иҙелбаева – 36 китап авторы. «Мин әлегә ҡояшҡа ғашиҡ» шиғыры «Башҡортостан ҡыҙы» журналының тәүге һанында донъя күрә. Һуңынан 23 йыл ижади ғүмерен, хеҙмәтен ул ошо баҫмаға арнай, 22 йыл баш мөхәррир вазифаһын биләй.Әҙибәнең шиғриәтенә, ғөмүмән, романтик рух хас булһа, һуңғы йылдарҙағы ижады фәлсәфәүи шиғырҙарҙан тора. Оҙаҡламай авторҙың яҙыусылар һәм сәнғәт кешеләре хаҡында «Илһамлы яҙмыштар» тигән публицистик мәҡәләләр йыйынтығы ла донъя күрәсәк.

Шиғриәт

Ижадҡа илтер юлдарҙың,

Һуҡмаҡтарҙың юҡ һаны.

Һәр әҙиптең – үҙ ҡиблаһы,

Үҙ моңо, үҙ илһамы.

Үҙ шағирына тартыла,

Күңелдәренә күңел.

Шиғриәт бит – рухиәт ул,

Көрәш майҙаны түгел.

Оттом

– Йөҙөң балҡый, лоторейға

Оттоңм(о)әллә бер шәп әйбер?

– Эйе, оттом, шәп йыр оттом,

Шуның моңо, яҡтылығы

Күңелемде нурлай хәҙер.

Юл сатында

Йөрәктә – ярыш сәме,

Күҙҙәрҙә – балҡый йәме.

Хыялда – табыш ғәме,

Күңелдә – һағыш тәме.

Һәр йәш

Ун һигеҙҙәр тик бер килә,

Барыбыҙ ҙа еләктәй.

Етмеш йәш тә берәү ҙә ул,

Тик һәр кемгә эләкмәй.

Ҡыш

Йыл башында тороусы һәм

Тамамлап та ҡуйыусы –

Ҡыш тигән миҙгел бит ул,

Йылына икешәр килә

Өлгөр һәм түҙем бит ул.

Бәхет тойоу

Бәхетле булам, тигәндәр

Шик-шөбһәнән арынһын.

Был хисте ихлас тоймаһаң,

Кем бәхет бирә алһын?!

Саян

Саяндар шаян инде ул,

Саяндар сая инде.

Әгәр саҡҡылары килһә,

Изгелектәргә ҡарамай,

Килә лә саға инде.

Мостай ағайға

Юбилейы уңайынан

«...Йәшәү беҙҙән генә ҡалмаған ул,

Бер саҡ килер үлем – ят ҡунаҡ.

Ауһам ине шул саҡ бәйгеләрҙә

Йөрәге ярылып үлгән ат һымаҡ».

Мостай ағай, ошо һүҙҙәреңдең

Ысын булыуҙары ят һымаҡ.

Һин бит ергә махсус ебәрелгән

Әүлиәләй бөйөк зат һымаҡ.

Яҡты итә рухың донъябыҙҙы,

Мостай Кәрим – телдә, йырҙарҙа.

Планета булып балҡый күктә,

Күкрәк киреп карап йөҙөп үтә

Диңгеҙ-океан кеүек һыуҙарҙа.

Мостай Кәрим йәшәй, йәшәйәсәк,

Был инаныу, ағай, хаҡ һымаҡ.

Һин бит мәңгелектең юлдарынан

Осоп барған толпар ат һымаҡ.

Бурыстар

– Кәрәк! – тибеҙ. –

Беҙҙең бурыс, – тибеҙ,

Улар алға теҙеп ҡуйылған.

Шуныһы ҡыҙыҡ: бурыстарҙың күбе

Беҙ тыуғанға тиклем йыйылған.

Мотлаҡ ошо ерҙә тыуған өсөн

Сикһеҙ бурыслыбыҙ яҙмышҡа;

Йәшәү өсөн көрәшеүҙәр – бурыс,

Әллә ҡайҙа китеп барышта.

Бурыслыбыҙ атай-әсәйҙәргә,

Улар һыны – беҙҙең булмышта.

Бурыслыбыҙ үткән замандарға,

Бөгөн йәшәп ятҡан тормошҡа...

Оса ваҡыт, уҙа ғүмеркәйҙәр,

Йылдар хәҙер көнгә торошло,

Беҙ һаман да илгә, ейәндәргә

Һәр йәһәттән өлгө булырға ла,

Ярҙам итергә лә бурыслы.

Түҙәбеҙ ҙә, юҡ та, тип әйтмәйбеҙ,

Зарланмайбыҙ, беҙ бит – ҡоростар.

Тик ғәжәп бит: йылдар үткән һайын

Арта ғына бара бурыстар.

Йәшә, китап!

Урал Иҙелбаев көйө

Бала саҡта шатлыҡ менән

Ҡулға алдыҡ.

Шул ваҡыттан ғүмерлеккә

Бергә ҡалдыҡ.

Үткәндәрҙе яҡтыртаһың,

Юлың – сыуаҡ.

Күңелдә таң аттыраһың,

Ҡояш һымаҡ.

Ҡушымта:

Кешеләрҙе кеше иткән –

Һин бит, китап.

Кешелеккә бүләк бит һин,

Рәхмәт, китап.

Изгелекле вазифаң ҙур,

Маҡсатың – аҡ, хеҙмәтең – хаҡ,

Ер йөҙөндә мәңге балҡып,

Йәшә, китап, йәшә, китап!

Аңлатаһың ғәзизлеген

Тыуған ерҙең,

Күрһәтәһең тормош йәмен,

Йәшәү серен.

Донъялыҡтың бар аҡылын

Һыйҙыраһың,

Аң-белемгә осор ҡанат

Ҡуйҙыраһың.

Ҡушымта.

Һинән фәһем, өмөт-хистәр

Таба халыҡ.

Меңәр йылдар уҡый халыҡ

Хайран ҡалып.

Иң яҡын дуҫ, тоғро иптәш

Һәр кешегә,

Һинән дә шәп кәңәшсе юҡ

Эшебеҙҙә.

Ҡушымта.

Һин булғанға яҡты донъя

Нурия Абдуллина көйө

Йәшлеккә тиң йондоҙ эҙләп,

Күктәргә остоҡ.

Йөрәктәргә килеп ҡунды

Бер нурлы осҡон.

Тылсым осҡондан ҡабынды

Ғүмерлек усаҡ.

Шуға ла яҡты булғандыр

Беҙ йәшәгән саҡ.

Тормош бит ул: булды инде

Төрлө хәлдәр ҙә.

Иңдәреңде ҡуя белдең

Ауыр мәлдәрҙә.

Рәхмәтлемен: һүндермәнең

Мөхәббәт утын.

Шуға һаҡлап ҡала алдың

Йортобоҙ ҡотон.

Рәхмәтлемен: бай булғанға

Ғүмер көҙөбөҙ.

Йырлы-моңло һөйөү тулы

Уртаҡ өйөбөҙ.

Усағыбыҙ ғүмер буйы

Гөрләһен, янһын.

Беҙҙән һуң да йылы донъя,

Яҡтылыҡ ҡалһын.

Буранлы бура

Ауыл. Урам. Ҡараңғы төн.

Ярһыу буран ҡотора.

Ҡар һырыған өй бураһы

Елдән ышыҡлап тора.

Кинонан оҙата килә

Һалдаттан ҡайтҡан егет.

Билдә – ҡайыш. Кирза итек,

Пилотка алған кейеп.

Аҡ буранмы, саф хистәрме

Тындарҙы ҡура ғына.

Уртаҡ тормош, тигән хыял

Әлегә «бура» ғына.

Яҙын бура урынында

Ҡалҡып сыҡты ҡупшы йорт.

Йылдар буйы балаларҙан

Гөрләп торҙо бында ҡот.

...Ә беҙ ике сит тарафта

Ғүмер юлын уҙабыҙ.

Их, йорт булып ҡалҡманы шул

Күңелдәге бурабыҙ.

Һинең өсөн

(Йыр)

Ғәжәп бер хәл бүләк итте

Быйыл көҙ минең өсөн:

Күңелгә килеп керҙе лә

Әсир итте бер исем.

Күҙ алдымда тора гел:

Серле бер һүҙ: Наҙлыгөл.

Урамға сығам йүгереп,

Осортһон уны елдәр.

Элеккесә тыныс ҡына

Үтһен алдағы көндәр.

Ҡолағымда сыңлай ел:

Мин Наҙлыгөл, Наҙлыгөл.

Ситкә ҡыуам хистәремде,

Ҡотолоу еңел түгел.

Хәҙер инде минең хәлде

Белә төҫлө барлыҡ ил.

Йөрәгемдә тибә гел:

Ҡәҙерле һүҙ Наҙлыгөл,

Наҙлыгөл, Наҙлыгөл.

Һөйөү миҙгеле ҡасан?

(Йыр)

Ҡышын ниндәй мөхәббәт, ти,

Һыуыҡта, бурандарҙа?

Етәкләшеп йөрөмәгәс

Тауҙарҙа, урмандарҙа?!

Яҙҙар үтһә, йәй ҙә ярай,

Ҡабаланма, һөйгәнем –

Һиҙмәйем әле хистәрҙең,

Һин генә тип килгәнен.

Мәлендә йыйып ҡалайыҡ,

Бешкән еләк-сейәләр.

Эш тип янмаусылар ғына

Тота ла йәр һөйәләр.

Көҙгө елгә өҙгөләнеп,

Сәскәһен һибә әрем.

Ҡартлыҡҡа ла күп ҡалманы,

Ҡайҙа һин, көткән йәрем?!

Читайте нас: