-3 °С
Ҡар
Бөтә яңылыҡтар
Әҙәби балҡыш
30 Апрель 2019, 13:33
Өләсәйле бала саҡ
Рита ФӘТҠУЛЛИНА Рита Фәтҡуллина 1980 йылдың 1 мартында Ишембай районы Маҡар ауылында тыуған. Маҡар урта мәктәбен, Стәрлетамаҡ дәүләт педагогия институтының башҡорт филологияһы факультетын тамамлаған. БДУ-ның Стәрлетамаҡ филиалында 2003 йылдан эшләй. 2012–2016 йылдарҙа башҡорт әҙәбиәте кафедраһы мөдире була. Филология фәндәре кандидаты. РФ һәм БР Яҙыусылар берлеге ағзаһы. «Ҡайтауаз» шиғри йыйынтығы, «Башҡорт шиғриәтенең строфикаһы» монографияһы, «Башҡорт балалар әҙәбиәтенең жанр үҙенсәлектәре», «Туғандаш халыҡтар әҙәбиәте», «Хәҙерге башҡорт шиғриәтен өйрәнеү», «Драма әҫәрҙәрен өйрәнеү» уҡыу ҡулланмалары һәм башҡа китаптар авторы.
Өләсәйле бала саҡ
Өләсәйем Гөлниса Ҡасим ҡыҙы Хәйҙәрованың (1917–1993) яҡты рухына бағышлайым
(хәтирә-күренештәр)
Күңелемдә оло һағыныу бар,
Һағыныу бар ихлас йылылыҡты,
Уйсан ҡараштарҙа сабырлыҡты,
Өләсәйле генә сабыйлыҡты
Һағыныу бар.
Өләсәйле генә бала сағым –
Ғүмеремдең иң-иң татлы мәле.
Бер-бер артлы теҙелеп аҡҡан йылдар,
Тартылғандай тиҫбе мәрйендәре.
1
Ярты бүлмә хәтле оҙон сәке.
Таң һарыһы төшә мендәрҙәргә.
Тиҫбе тарта өләсәй. Ирендәре
Шыбырлайҙар изге теләктәрен.
Бүлдерергә ҡыймайынса ғына,
Яндарына килеп сүгәләйем.
Йәнәш ҡуям алға ике ҡулды –
Өйрәткәйне шулай өләсәйем.
Доға уҡый үҙе. Эстән генә
Арттарынан уның ҡабатлайым.
Тарамыш ҡул ҡатҡыл ғына һөйә:
«Тел асҡысы бирһен, балаҡайым».
Доға моңо, тиҫбе сыңы менән
Иман нуры күңелемә күскән.
Өләсәйҙең доғалары менән
Буйым ғына түгел, уйым үҫкән.
2
Күҙ асҡыһыҙ буран. Юлһыҙ ерҙә
Эй, өләсәй тарта сананы.
Апай менән икәүләшеп ултырып,
Баҡсаға тип китеп барабыҙ.
Өләсәйҙең ҡара суҡлы шәле
Баштан аяҡҡаса уралған.
Ыһ та тимәй сана һөйрәй өләсәй,
Ҡаршы тороп көслө буранға.
Ҡаҡса һыны менән ел-дауылдан
Ҡурсып килә кеүек һаман да.
Таңғы ҡараңғылыҡ. Эттәр олой,
Шом арттырып ҡарлы буранда.
3
Туп уйнаныҡ, ахыры, уймаҡ сыҡты –
Ҡулды ҡаймыҡтырҙым.
– Өләсәй!
– Ул өйҙә юҡ.
Ҡөръән ашында бит.
Йүгерәмен шунда.
– Өләсәй!
Мулла-әбей булғас, урыны түрҙә.
Намаҙ уҡый, моңло йыр кеүек.
Аҙаҡ килеп минең ҡулды ҡарай.
Ике һыпырғандыр, өшкөрөп...
Ҡул да онотола. Етәкләшеп
Оло урамдан йәнәш атлайбыҙ.
Бик ғорурмын – алып ҡайтып киләм
Өйөбөҙгә татлы байрамды,
Оло тоҡсай тулы күстәнәсте –
Көтөп алған беҙҙең һый инде.
Атайға – ҡаҙ бото. Булһын, әйҙә!
Ҡоймаҡ-бәлештәре мул инде.
4
Ҡалыуҙабыҙ. Минең тәүгә килеү.
Оло ялан. Бесән. Бөрлөгән.
Йәндәренә ғәзиз тыуған ерен
Өләсәйем һағынып өлгөргән.
Күҙ алдымда һаман. Оло ялан.
Бер туп булып осҡан ҡоштарҙай,
Теҙелеп, ҡолас ташлап бесән саба
Бабай, инәй, апай һәм ағай.
Ултырабыҙ.
Өләсәйем уйсан.
Ниҙәр генә икән кисергән?
Һуғыш алған бәхетен эҙләгәндер
Бөрлөгәнле йәшлек эҙенән.
Иҫләгәндер оло улы менән
Ошо ерҙә бесән сапҡанын,
Үҙе кеүек яңғыҙ ҡарағайҙа
Сәңгелдәктә атай ятҡанын.
Күҙендә йәш. Өләсәйҙең йырын
Алыҫ илтә ялан елдәре:
«Еләк кенә йыйған ерҙәрем,
Бесән генә сапҡан ерҙәрем...»
5
Был ҡарашты хәтеремә уйҙым...
Өләсәйҙең һуңғы көндәре.
Йыш ҡына ул саҡыра ине мине:
«Яныма, – тип, – ҡыҙым, кил әле.
Усың менән маңлайыма баҫһаң,
Еңелерәк кеүек хәлгенәм».
Ҡулды ҡуям, хәленә инәм тиеп,
Күҙҙәренә уның төбәләм.
Ике сикте бәйләгәнгәме икән,
Шундай төпһөҙ ине был ҡараш.
Һүҙһеҙ генә аманаты булып,
Киләсәккә күсер яңғыраш.
Хәтеремә уйҙым. Күҙҙәр аша
Быуындарҙы бәйләр нур аҡты.
Өләсәйле сағым менән бергә
Сабыйлыҡты шул саҡ юғалттым.
***
Күңелемдә оло һағыныу бар.
Һағыныу бар ихлас йылылыҡты,
Уйсан ҡараштағы сабырлыҡты,
Өләсәйле генә сабыйлыҡты
Һағыныу бар.
Оло мөғжизә бар,
Кескәй ҡыҙым
Өләсәһен алһа бөгөн ҡосоп.
– Нәнәй! – тиеп өҙөлөп әйткән саҡта
Күңел китә ҡанатланып осоп.
Ғәзиздәрем – атай-әсәйемә
Сәләмәтлек, ғүмер һорайым.
Беҙҙең балаларҙың татлы сағы –
Өләсәйле, олатайлы сағы
Оҙон-оҙаҡ булһын, Хоҙайым.
Читайте нас:
© 2020-2024 Сайт журнала "Башҡортостан ҡыҙы". Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Телефон
8 (347) 273-26-89
Электрон почта
Адресы
г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13, 7-й этаж
Редакция
8 (347) 272-63-02
Ҡабул итеү бүлмәһе
8 (347) 273-26-89